با همکاری انجمن هیدرولیک ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری علوم و مهندسی آب، آبیاری و زهکشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

2 دانش‌آموخته دکتری علوم و مهندسی آب، آبیاری و زهکشی، پژوهشگر حوزه محیط زیست و مدرس دانشگاه، دانشگاه صبا ارومیه، ایران

10.22077/jaaq.2025.8307.1080

چکیده

به منظور تدوین هرگونه برنامه‌ریزی در مدیریت منابع آب می‌بایست از توزیع‌های آماری بهره جست. از اهداف اساسی مدیریت آب می‌توان فعالیت‌های توسعه بهره‌برداری از منابع آب، بهبود راندمان مصرف، حفاظت از منابع آب و بهبود کمی و کیفی آن‌ها، حفظ محیط زیست و ارتقای سطح مدیریت را نام برد. در این پژوهش به منظور بررسی شرایط فوق، از داده‌های متوسط سالانه جریان 15 ایستگاه هیدرومتری در استان آذربایجان غربی در بازه زمانی 25 سال (1390 – 1365) استفاده شد. جهت بررسی روند نیز چهار روش ناپارامتری من-کندال، اسپیر- من، تایل- سن و سنس- ‌تی لحاظ گردید. نتایج روند کاهشی معنی‌داری را در 4 ایستگاه هیدرومتری تازه‌کند، نظر‌آباد، تمر و یالقوزآغاج نشان داد. در این خصوص مقایسه نتایج هر چهار روش، نشان از دقت پایین روش سنس - ‌تی در روند بوده است. همچنین در مورد تصادفی بودن داده‌ها از آزمون W-W Test و برای بررسی همگنی داده‌ها از آزمون Wilcoxon استفاده گردید و توزیع آماری برازش یافته مناسبی بر سری سالانه جریان ایستگاه‌های مورد نظر نیز با توجه به آماره کلموگروف - اسمیرنف انجام گردید. نتایج نشان داد که داده‌ها با توزیع‌های چندپارامتری از جمله GEV، Normal، Pearson 6، Wakeby تطابق بیشتر و بهتری داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of non-parametric methods in statistical analysis of hydrological changes in rivers of the western Urmia Lake basin

نویسندگان [English]

  • monireh Faghani 1
  • Tohid Aligholinia 2

1 PhD graduate in Water Science and Engineering-Irrigation and Drainage, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran.

2 PhD graduate in Water Science and Engineering-Irrigation and Drainage, Environmental researcher and university lecturer, Saba University of Urmia, Iran.

چکیده [English]

In order to develop any planning in water resources management, statistical distributions should be used. Among the basic goals of water management, we can mention the activities of developing the use of water resources, improving the efficiency of consumption, protecting water resources and improving their quality and quantity, preserving the environment, and improving the level of management. In this research, in order to investigate the above conditions, the average annual flow data of 15 hydrometric stations in West Azarbaijan province were used for a period of 25 years (1365-1390). In order to investigate the trend, four non-parametric methods Man-Kendall, Spear-Man, Thiel-Sen and Sens-T were considered. The results showed a significant decreasing trend in 4 hydrometric stations of Tashnad, Nazarabad, Tamer and Yalguz-Aghaj. In this regard, the comparison of the results of all four methods has shown the low accuracy of SENS-T method in the process. Also, regarding the randomness of the data, the W-W test was used, and the Wilcoxon test was used to check the homogeneity of the data, and a suitable statistical distribution was performed on the annual series of flow of the stations in question according to the Kolmogorov-Smirnov statistic. The results showed that the data were more and better matched with multi-parameter distributions such as GEV, Normal, Pearson 6, Wakeby.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: non-parametric test
  • distribution function
  • trend analysis
  • flow regime