نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• احمدرضا کریمی

دانشجو دکتری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

پس از احداث و آبگیری سد زمکان، در جناح چپ مخزن سد زمکان نشت آب از طریق تکیه‌گاه چپ به مقدار حدود 225 لیتر در ثانیه مشاهده شد. لذا به لحاظ نگرانی از توسعه مجاری انتقال آب و آسیب احتمالی به سازه سد، آبگیری از تراز 1532 متر متوقف شد. پس از مطالعات تکمیلی ردیابی، نتیجه گرفته شد که مسیر نشت آب آسیبی به پایداری سد نمی‌رساند اما برای جلوگیری از نشت آب سد و استفاده از آن جهت مصارف کشاورزی، احداث پرده آب‌بند پیشنهاد شد. مطالعات شبیه‌سازی با هدف برآورد میزان نشت آب برای تراز نرمال انجام گرفت و مقدار آب نشتی در این تراز حدود 700 لیتر در ثانیه برآورد گردید. هدف کنونی مدیران، اجرای پرده آب‌بند برای جلوگیری از نشت آب از سد می‌باشد. هزینه برآورد شده برای اجرای پرده آب‌بند، حدود 278 میلیارد تومان می‌باشد. لذا در این مطالعه به لحاظ هزینه بالای پرده آب‌بند، یک پروژه جایگزین با هزینه کمتر پیشنهاد گردید. بدین گونه که آب نشتی از سد در پایین دست سد که در کف دره زهکشی می‌شود، به کانالی که جهت انتقال به اراضی کشاورزی پایین دست طراحی و اجرا گردیده، پمپاژ شود. هزینه نهایی اجرای این پروژه و نگهداری آن به مدت 50 سال معادل 97 میلیارد تومان محاسبه شد که از دیدگاه اقتصادی مقرون به صرفه تر از اجرای پرده آب‌بند می‌باشد. این پیشنهاد به شرطی قابل قبول است که میزان نشت آب سد در طول زمان ثابت بماند.

کلیدواژه‌ها

• آبخوان
• سد زمکان
• اقتصاد مهندسی
• نشت آب
• مدیریت منابع آب

موضوعات

• آبخوان وقنات

عنوان مقاله [English]

Comparison of the exploitation methods of Zamkan dam water leakage from an economic point of view

نویسنده [English]

• Ahmadreza Karimi

PhD Student, Department of Earth Science, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran.

چکیده [English]

After the construction and impoundment of Zamkan Dam, water leakage was observed in the left side of Zemkan Dam reservoir through the left abutment in the amount of about 225 liters per second. Due to prevent the development of transmission channels and possible Damage to the Dam structure, water impoundment was stopped in the level of 1532 meters. After tracing test study, it was concluded that the water leakage does not harm the stability of the Dam, but in order to prevent the water leakage from Dam and conserve it for agricultural purposes, it is suggested to construct a watertight curtain. The simulation of water leakage has been performed for the normal water level condition and the amount of water leakage in this level was estimated to be about 700 liters per second (Karimi, 1402). The current goal of managers is to implement a waterproof curtain to prevent water leakage. The cost estimate for the implementation of the waterproof curtain is about 278.000.000.000 Toman. In this study, in order to prevent high costs of the watertight curtain implementation, an alternative project with a much lower cost was proposed. In order to this matter, the water leaking from downstream of the Dam, which is drained at the bottom of the valley is pumped to a channel which was designed and implemented for the water conveyance to the downstream agricultural lands. The final economic cost estimate of this project is 96,000,000,000 Toman, which is more economic than the grout curtain construction.

کلیدواژه‌ها [English]

• Aquifer
• Zemkan Dam
• Engineering economics
• Water leakage
• Water resources management