نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• حسین ریاحی مدوار

گروه علوم و مهندسی اب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

چکیده

بالابودن آب زیرسطحی شهر کرمان بر تاسیسات سامانه‌های آب و فاضلاب شهری اثرات تخریبی و چندگانه‌ای گذاشته است. در این تحقیق جهت شناسائی و رتبه‌بندی مخاطرات آب زیرسطحی کرمان بر سازه‌های آبی زیرزمینی (شبکه های توزیع آب شرب شهری، شبکه جمع‌آوری فاضلاب شهری، خطوط انتقال آب و ایستگاه‌های پمپاژ زیرزمینی)، در ابتدا تحلیل وضعیت تراز آب زیرسطحی شهرکرمان انجام شد. آسیب‌ها با رویکرد تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) و رتبه‌بندی بونیسون باکلی انجام شد. طبق نتایج رتبه‌بندی فازی، مخاطرات مخرب بهداشتی زیست محیطی با وزن نسبی 34/0، اثرات مخرب فنی عملکردی با وزن نسبی 27/0، اثرات مخرب اقتصادی با وزن نسبی 23/0، اثرات مخرب سازه‌ای– فیزیکی با وزن نسبی 15/0 به ترتیب اولویت قرار داشتند. در دسته آسیب‌های فیزیکی، درجه اهمیت و ریسک مخاطرات تشدید خوردگی لوله‌ها- آرماتورها- بتن و غیره (25/0) بالاترین رتبه را دارا بود. بر اساس وزن‌های حاصله برای درجه ریسک آسیب مخرب فنی عملکردی، کاهش قابلیت اعتماد و اطمینان (26/0)، کاهش و تغییر توان هیدرولیکی، رسوب‌گذاری ، نفوذ ریشه گیاهان به داخل لوله ها و گرفتگی (23/0)، تغییر در کمیت و کیفیت آب و فاضلاب: نفوذ آب زیرزمینی به داخل شبکه و برعکس (23/0) در درجه بالاتر قرار داشتند. همچنین عامل درجه اهمیت و ریسک نشت آلاینده‌ها از داخل شبکه آبفا به آب زیرزمینی و برعکس (26/0) دارای بالاترین رتبه در دسته آسیب‌های مخرب بهداشتی زیست محیطی بود. درنهایت در دسته آسیب مخرب اقتصادی و هزینه‌ای نیز ریسک افزایش هزینه نگهداری- تعمیرات و بازرسی-های دوره‌ای(31/0) بعنوان مهم‌ترین اثر مخرب شناسایی شد.

کلیدواژه‌ها

• رتبه بندی‌فازی
• آسیب پذیری سازه‌های آبی
• آب زیرزمینی
• شبکه فاضلاب شهری
• تحلیل سلسله مراتبی

موضوعات

• آبخوان وقنات

عنوان مقاله [English]

Fuzzy ranking the effects of subsurface water level rising in un-sewer network cities on the underground water structures (Case study: Kerman city)

نویسنده [English]

• Hossien Riahi-Madvar

Deprtment of Water Structures Engineering, Vali-e-Asr University of Rafsanjan. H.riahi@vru.ac.ir

چکیده [English]

The rising of subsurface groundwater level has different multiple damages on the water and wastewater infrastructures in the Kerman city. In the current study to infer the damage effects of rising water level on the underground water structures (urban water distribution networks, sewer collection network, water transfer lines and underground pumping stations) firstly the water level changes are studied, then the FAHP is used to infer and ranking the destructive effects. based on the results of fuzzy ranking, healthy and environmental destructive effects with 0.34 relative weight are the most important one. The operational and performance damages with 0.27 relative weight, the structural and physical damages with 0.15 relative weights are ranked. In the physical class of damages, the corrosive damage of pipes and concretes with 0.25 relative weight has the highest level of risk. In the physical class of damages, the reduction in reliability and insurance has 0.26 relative weight followed by reduction of hydraulic power, sedimentation and entering the roots with 0.2 relative weight, and changes in water and wastewater quality and quantity have the relative weight 0.23. Also, the leakage of the pollutants from and into the water-wastewater networks have the relative weight 0.26 in the class of health and environmental damages. Finally, in the class of economical and cost damages the risk of increasing in the operation and maintenance of the networks with 0.31 relative weights identified as the most important destructive damage.

کلیدواژه‌ها [English]

• Fuzzy ranking
• Vulnerability of water structures
• groundwater
• sewer network
• analytical hierarchy process