نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهدی عربی ¹
• حسن صدرنیا ²
• مصطفی یعقوب زاده ³

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

² دانشیار، گروه مهندسی ییوسیستم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

³ دانشیار، گروه علوم و مهندسی آب و گروه پژوهشی خشکسالی و تغییراقلیم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

چکیده

آب‌وخاک از عوامل اصلی برای تولیدات کشاورزی محسوب می‌شوند.به دلیل محدودیت در اراضی مناسب و آب با کیفیت خوب (شیرین)، کاشت گیاهانی که بتوانند شرایط نامناسب آب‌وخاک را تحمل نموده و محصول اقتصادی هم داشته باشند، از اهمیت و‌‌یژه‌ای برخوردار است. درخت پسته گیاهی است که در برابر شوری و کم‌آبی از مقاومت نسبی خوبی برخوردار می‌باشد، بنابراین کاشت آن در زمین‌هایی که کاشت سایر محصولات باغی و زراعی در آن‌ها مقرون‌به‌صرفه نبوده به‌تدریج متداول شده و بدین ترتیب در سال‌های اخیر سطح زیر کشت آن افزایش‌یافته است. در تحقیق حاضر با استفاده از توانایی سامانه اطلاعات جغرافیایی به ارزیابی نواحی مستعد کشت پسته در شهر آیسک پرداخته شد. بدین منظور اطلاعات اولیه آب (شوری، سدیم قابل جذب آب)، خاک (شوری، سدیم قابل جذب خاک و پی اچ خاک)، توپوگرافی (شیب و طبقات ارتفاعی) و هواشناسی (متوسط دما، حداقل دما، حداکثر دما، دمای گردهافشانی، رطوبت نسبی و باران) منطقه جمع آوری و با استفاده از روش کریجینگ در سامانه اطلاعات جغرافیایی میانیابی شدند؛ سپس بر اساس رابطه بین هر یک از پارامترهای محیطی و اقلیمی شهر و نیازهای اکولوژیکی پسته به طبقه بندی نقشه های حاصله بر اساس قابلیت کشت پسته پرداخته شد. از روش سلسله مراتبی، تخصیص ارزش و تلفیق نقشه های حاصله در محیط جی آی اس انجام که نتایج حاصله نشان داد که44درصد از ارضی مناسب، 47درصد از ارضی متوسط، و 9درصد نامناسب جهت کشت گونه پسته می باشند

کلیدواژه‌ها

• سامانه اطلاعات جغرافیایی"
• پسته"
• مکانیابی"
• "
• آیسک"

عنوان مقاله [English]

Locating areas prone to pistachio cultivation in Ayask using geographic information system

نویسندگان [English]

• Mehdi Arabi ¹
• Hasan Sadrnia ²
• Mostafa Yaghoobzade ³

¹ MSc Graduated, Department of Water Sciences and Engineering, University of Birjand, Birjand, Iran.

² Associate Professor, University of Mashhad Ferdowsi, Mashhad, Iran.

³ Associate Professor, Department of Water Science and Engineering, Department of Research Group of Drought and Climate Change, University of Birjand, Birjand, Iran

چکیده [English]

Water and soil are the main factors for agricultural production.. Due to the limitation of suitable land and good quality (fresh) water, it is very important to plant plants that can tolerate unfavorable water and soil conditions and have an economic crop. The pistachio tree is a plant that has relatively good resistance to salinity and lack of water, so its planting in lands where planting other garden and agricultural crops is not cost-effective has gradually become common, and thus, its cultivated area has increased in recent years. In this research, using the capability of geographic information system, the areas prone to pistachio cultivation in Ayask city were evaluated. For this purpose, the basic information of water (salinity, water absorbable sodium), soil (salinity, soil absorbable sodium and soil pH), topography (slope and elevation classes) and meteorology (average temperature, minimum temperature, maximum temperature, pollen temperature, (relative humidity and rain) of the area were collected and interpolated using the kriging method in the geographic information system; Then, based on the relationship between each of the environmental and climatic parameters of the city and the ecological needs of pistachio, the resulting maps were classified according to the possibility of pistachio cultivation. Using the hierarchical method, assigning value and combining the resulting maps in the GIS environment, the results showed that 44% of land is suitable, 47% is average land, and 9% is unsuitable for pistachio cultivation.

کلیدواژه‌ها [English]

• Geographical Information System"
• Pistachio"
• Location"
• "
• Aysk"