نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهدی بهرامی ¹
• سارا رجبی ²

¹ Fasa University, Fasa, Iran

² دانشگاه فسا

چکیده

در سه دهه اخیر حفر تعداد زیادی چاه مجاز و غیر مجاز باعث کاهش سطح آب زیرزمینی در بسیاری از آبخوان­های کشور شده است. به منظور بهبود این شرایط می­بایست میزان بهره برداری از منابع آب زیرزمینی را با در نظر گرفتن فاصله مناسب بین چاه­ها و قنوات کنترل نمود. از این رو برای هر چاه در حال بهره­برداری حریمی در نظر گرفته می­شود. در این پژوهش با استفاده از روابط تجربی (زیشارد، کمفورت و دوپویی)، روش شعاع ثابت محاسبه­ای (CFR) و معادلات هیدرولیکی، مدل­های محاسباتی کامپیوتری ارائه شـد و به بررسی و محاسبه حریم کمّی 4 حلقه چاه با سه دبی 8، 11 و 16 لیتر بر ثانیه در شهرستان کوار (استان فارس) پرداخته شد. حریم چاه­های محاسبه شده توسط رابطه دوپویی برای چاه­های شماره 1 تا 4 به ترتیب 16/6، 10/5، 14/7 و 01/5 متر به­دست آمد که بسیار کوچک و دور از واقعیت بودند. نتایج نشان داد که روابط کمفورت، زیشارد و شعاع ثابت محاسبه­ای (CFR) نسبت به روش دوپویی برتری داشت. همچنین عوامل مؤثر بر حریم چاه نیز مورد بررسی قرار گرفت. از آنجا که میزان آبدهی چاه، هدایت هیدرولیکی، مدت زمان پمپاژ و قابلیت انتقال رابطه مستقیمی با حریم چاه دارند در این پژوهش نیز با افزایش این عوامل حریم چاه افزایش یافت. اما ضریب ذخیره بر خلاف این عوامل دارای رابطه معکوس با حریم چاه است و با افزایش مقدار ضریب ذخیره، حریم چاه کاهش یافت. به طور کلی طبق نتایج به­دست آمده در صورت وجود پارامترهای قابل اعتماد برای منطقه استقرار چاه­ها، می­توان از این مدل کامپیوتری به عنوان یک ابزار مفید برای تعیین حریم کمی چاه بهره جست، که در مقایسه با سایر روش­ها با دقت و سهولت بیشتری حریم کمّی منابع را محاسبه می­نماید.

کلیدواژه‌ها

• پارامترهای هیدرودینامیکی
• حریم کمّی
• دوپویی
• زیشارد
• کمفورت

عنوان مقاله [English]

Investigation and Comparison of Different Methods for Calculating the Well Radius of Influence in Kavar County of Fars Province

نویسندگان [English]

• Mehdi Bahrami ¹
• sara rajabi ²

¹ Fasa University, Fasa, Iran

² fasa univercity

چکیده [English]

In the last three decades, drilling a large number of authorized and unauthorized wells has reduced the groundwater level in many aquifers of Iran. In order to improve these conditions, the utilization of groundwater resources should be controlled by considering the appropriate capture zones between wells and qanats. Therefore, a capture zone is considered for each well in operation. In this study, using empirical relationships (Zishard, Comfort, and DuPuit), calculated fixed radius method, and hydraulic equations, computer computational models were presented and the capture zone of ​​4 wells with three flows of 8, 11, and 16 L/s was investigated and calculated in Kavar county (Fars Province). The capture zones calculated by the DuPuit relationship for wells 1 to 4 were 6.16, 5.10, 7.14, and 5.01 m, respectively, which were very small and far from reality. The results showed that Zishard, Comfort, and CFR methods were superior to the DuPuit relationship. Factors affecting the well capture zone were also examined. Since well discharge rate, hydraulic conductivity, pumping time, and transmissivity are directly related to capture zone, with increasing these factors, capture zone also increased. However, unlike the previous factors, the storage coefficient has an inverse relationship with the capture zone and with increasing the amount of storage coefficient, the capture zone decreased. In general, according to the obtained results, if there are reliable parameters for the well location, this computer model can be used as a useful tool to determine the capture zone.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hydrodynamic Parameters
• Capture Zone
• DuPuit
• Zishard
• Comfort