نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رضا دهشیبی ¹
• فاطمه شیرزادی ²
• عباس خاشعی سیوکی ³

¹ علوم ومهندسی اب

² گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران

³ دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

چکیده

با توجه به اهمیت ارزیابی وضعیت کیفیت آب­های زیرزمینی برای مصارف صنعتی و کشاورزی، این پژوهش به بررسی کیفیت آب زیرزمینی در منطقه خراسان جنوبی و بررسی پیوستگی مکانی متغیر هدایت الکتریکی در این منطقه پرداخته است. از نرم‌افزارهای Isatis و Surfer جهت نمایش گرافیکی تغییرات پارامترهای کیفی در محدوده منطقه مطالعاتی و انجام شبیه‌سازی گاوسی متوالی جهت بررسی پیوستگی مکانی بین متغیر هدایت الکتریکی استفاده ‌شد. بعد از نرمال‌سازی داده‌ها، به مدل‌سازی پرداخته‌شد، به‌طوری‌که ابتدا واریوگرام ترسیم شد و سپس مدل مناسب، جهت برازش به واریوگرام تجربی بر اساس کمترین خطای SSR، با استفاده از ارزیابی متقابل بهترین مدل واریوگرام از بین مدل‌های (کروی، توانی، کوبیک و...)، انتخاب و مدل‌سازی انجام شد. بعد از مرحله مدل‌سازی به انجام شبیه‌سازی گاوسی پرداخته‌ و نقشه پیوستگی مکانی متغیر هدایت الکتریکی ارائه ‌شد. نتایج حاصل از آمار مقدماتی نشان داد از نظر طبقه‌بندی هدایت الکتریکی جهت شوری، اکثر مناطق نمونه‌برداری، دارای هدایت الکتریکی2250-750 و بالاتر از2250 هستند. در ادامه، پیوستگی مکانی متغیر بررسی شد. نقشه احتمال وجود مقادیر، با هدایت الکتریکی بالاتر از 750 میکروموهس بر سانتی‌متر نشان داد که اکثر مناطق دارای هدایت الکتریکی بالایی هستند. مطالعه آمار مقدماتی بر روی طبقه‌بندی درصد سدیم در آب‌های کشاورزی در منطقه مورد مطالعه نیز نشان داد که درصد سدیم اکثر نقاط نمونه‌برداری، بین 40 تا 60 درصد است.

کلیدواژه‌ها

• ایساتیس
• زمین‌آمار
• شبیه‌سازی گاوسی
• کیفیت

عنوان مقاله [English]

Combining statistical context with consideration of uncertainty based on simulation and estimation in groundwater quality assessment (Case study: Birjand plain

نویسندگان [English]

• reza dehshibi ¹
• Fatemeh Shirzadi ²
• Abbas Khashei Siuki ³

¹ water engineering

² Department of Water Engineering, Faculty of Water and Soil, Zabol University, Zabol, Iran

³

چکیده [English]

Considering the importance of assessing the status of groundwater quality for industrial and agricultural uses, this study investigates the quality of groundwater in the South Khorasan region and examines the spatial continuity of the variable electrical conductivity in this region. Isatis and Surfer softwares were used to graphically display the changes of qualitative parameters in the study area and to perform sequential Gaussian simulations to investigate the spatial continuity between the electrical conductivity variables. After normalizing the data, modeling was performed, so that first the variogram was drawn and then the appropriate model to fit the experimental variogram based on the least SSR error, using cross-evaluation of the best variogram model among the models (spherical, power, cubic, etc), Selection and modeling were performed. After the modeling stage, Gaussian simulations were performed and the spatial continuity map of the electrical conductivity variable was presented. The results of preliminary statistics showed that in terms of electrical conductivity classification for salinity, most sampling areas have an electrical conductivity of 2250-750 and above 2250. Next, the spatial coherence of the variable was investigated. The probability map of values with an electrical conductivity higher than 750 μM / cm showed that most areas have high electrical conductivity. The study of preliminary statistics on the classification of sodium content in agricultural waters in the study area also showed that the sodium percentage of most sampling points is between 40 and 60%.

کلیدواژه‌ها [English]

• Isatis
• statistical context
• Gaussian simulation
• Water quality