نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی جوادی ¹
• غلامرضا فانی ²
• محمدرضا محمدی ³
• حبیب صیادی ¹

¹ دکتری علوم و مهندسی آب، گروه حفاظت و بهره‌برداری از آب‌های سطحی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی

² کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه حفاظت و بهره‌برداری از آب‌های سطحی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی

³ کارشناسی ارشد خاک و پی، گروه حفاظت و بهره‌برداری از آب‌های سطحی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، محاسبه نیاز خالص آبیاری محصولات کشاورزی حوضه آبریز قلعه‌چای در شرایط آب و هوایی فعلی و ارزیابی آن با داده‌های سند ملی آب بود. بدین منظور تبخیر و تعرق مرجع به روش پنمن- مانتیث- فائو برای سالهای 1392 الی 1398 محاسبه شد. در ادامه ضرایب گیاهی با توجه به شیوه-نامه نشریه فائو 56 اصلاح شدند. سپس به محاسبه باران مؤثر و نیاز خالص آبیاری پرداخته شد. درنهایت نیاز خالص آبیاری منطقه با داده‌های سند ملی آب مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که مقادیر محاسباتی نیاز آبی و خالص آبیاری گیاهان در این پژوهش در همه موارد بیش از مقادیر ذکر شده در سند ملی آب بود. اختلاف مقادیر محاسباتی با پیشنهادی سند به دلیل آن بود که اطلاعات مورد استفاده برای محاسبات در این پژوهش از سال تأسیس ایستگاه هواشناسی حوضه یعنی 1391 بود درصورتی‌که محاسبات در سند مربوط به داده‌های قبل از سال 1378 و از ایستگاه‌های هواشناسی شهرهای مجاور بود؛ همچنین افزایش دما و کاهش بارندگی در سال‌های اخیر باعث افزایش نیاز آبیاری نسبت به سال‌های گذشته شده است. در آخر پیشنهاد می‌شود برآورد نیاز آبیاری طبق داده‌های هواشناسی سال‌های اخیر انجام شود تا به واقعیت نزدیک‌تر باشد.

کلیدواژه‌ها

• پنمن- مانتیث- فائو
• تبخیر و تعرق مرجع
• عجب شیر

عنوان مقاله [English]

Calculation of Net Irrigation Requirement of Agricultural Products in Qaleh Chay Catchment and Its Evaluation with the Data of National Water Document

نویسندگان [English]

• Ali Javadi ¹
• Gholamreza Fani ²
• Mohammadreza Mohammadi ³
• Habib Sayyadi ¹

¹ PhD in Water Science and Engineering, Department of Surface Water Protection and Exploitation, East Azerbaijan Regional Water Company, Tabriz, Iran

² Master of Irrigation and Drainage Engineering, Department of Surface Water Protection and Exploitation, East Azerbaijan Regional Water Company, Tabriz, Iran

³ Master of geotechnical engineering, Department of Surface Water Protection and Exploitation, East Azerbaijan Regional Water Company, Tabriz, Iran

چکیده [English]

The main purpose of this study was to calculate the net irrigation requirement of agricultural products in the Qaleh Chay catchment in the current climatic conditions and evaluate it with the data of the National Water Document (NETWAT). For this purpose, the reference evapotranspiration was calculated by the Penman-Monteith-FAO method for the years 2013 to 2019. Subsequently, the plant coefficients were modified according to the guidelines of FAO 56. Then the effective rainfall and net irrigation requirement were calculated. Finally, the net irrigation requirements of the region were compared with the data of the National Water Document. The results showed that the values obtained in this research were in all cases higher than the values mentioned in the National Water Document. This difference was due to the fact that the information used for the calculations in this study was from the year of establishment of the meteorological station of the catchment (2012), while the calculations in the national water document were related to meteorological stations in neighboring cities and years before 1378. Also, increasing temperature and decreasing rainfall in recent years have increased the irrigation requirement compared to previous years. Finally, it is suggested that the estimation of irrigation requirements be done according to meteorological data of recent years to be closer to reality.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ajabshir
• Penman-Monteith-FAO
• Reference Evapotranspiration