نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ندا خان‌محمدی ¹
• رقیه حمزه نژاد ²
• حسین رضایی ³

¹ فارغ‌التحصیل دکتری مهندسی آب، پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه، ارومیه، ایران

² فارغ‌التحصیل دکتری علوم خاک، پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه، ارومیه، ایران

³ استاد گروه مهندسی آب، پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

ارزیابی شاخص­های کیفی آب­های زیرزمینی و پهنه­بندی آن­ها، نقش مهمی در مدیریت بهینه آبخوان ایفا می­کند. بدین­منظور، شاخص­های کیفی آب آبیاری در آب زیرزمینی استان آذربایجان­غربی مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به آمار موجود، آمار کیفی 21 چاه مربوط به سال­های 1390-1380 استخراج شد. شاخص همبستگی پیرسون برای تعیین ارتباط بین شاخص­ها و نمودار ویلکوکس جهت تعیین کیفیت آب زیرزمینی مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی تغییرات مکانی شاخص­ها در کل منطقه نیز از روش زمین آمار کریجینگ جهت پهنه­بندی شاخص­ها استفاده شد. نتایج همبستگی پیرسون بین شاخص­های محاسبه شده، ارتباط معنی­دار مقادیر همه شاخص­ها با هم، جز شاخص pH، را در سطح اطمینان 95 درصد نشان داد. ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی توسط نمودار ویلکوکس نشان داد که 43 درصد از محدوده­ها در کلاس C3S1، 38 درصد محدوده­ها در کلاس C2S1 و 19 درصد محدوده­ها در سه کلاس C3S2، C4S3 و C4S2 می­باشند. بررسی مکانی تمامی شاخص­ها در کل استان نشان داد که آب زیرزمینی قسمت­های شمال و جنوب شرقی استان و اطراف دریاچه ارومیه، برای استفاده کشاورزی، نامرغوب­تر از قسمت­های میانی و غربی می­باشد. 

کلیدواژه‌ها

• استان آذربایجان‌غربی
• پهنه‌بندی
• شاخص کیفی
• نمودار ویلکوکس

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Quality Indices of Water Irrigation (Case Study: West Azarbayjan Province)

نویسندگان [English]

• neda khanmohammadi ¹
• Roghaie hamze nezhad ²
• Hossein Rezaie ³

¹ PhD in Water Engineering, Urmia Lake Research Institute, Urmia, Iran

² PhD in Soil Sciences, Urmia Lake Research Institute, Urmia, Iran

³ Proffessor of Water Engineering, Urmia Lake Research Institute, Urmia, Iran

چکیده [English]

Evaluation of groundwater quality indices and their zoning has an important role in the optimal management of aquifer. For this purpose, quality indices related to groundwater irrigation of West Azarbayjan province, were evaluated. Related to existing data, quality statistics of 21 wells during 2001-2011 were extracted. Pearson correlation index was used to determine the relationship between indices and Wilcox diagram to determine groundwater quality. Kriging geostatistical method was used to study the spatial changes of the indices in the study area. The results of Pearson correlation between the calculated indices showed a significant relationship, at the 95% confidence level, between the values ​​of all indices, except the pH index. Groundwater quality assessment by Wilcox diagram showed that 43% of the studied are located in C3S1 class, 38% of the studied area are located in C2S1 class and 19% of the studied area are located in three classes C3S2, C4S3 and C4S2. Spatial study of all indices showed that the groundwater in the northern and southeastern parts of the province and around Lake Urmia, for agriculture use, is worse than the middle and western parts.

کلیدواژه‌ها [English]

• Quality index
• West Azarbayjan
• Wilcox diagram
• Zoning